Bảo tàng Hồ Chí Minh
Bảo tàng Hồ Chí Minh – Chi nhánh Bình Thuận thuộc hệ thống Bảo tàng Hồ Chí Minh trong cả nước, là nơi lưu giữ, trưng bày những tư liệu, hình ảnh, hiện vật về cuộc đời và sự nghiệp vĩ đại của Chủ tịch Hồ Chí Minh.
Bảo tàng được khánh thành vào ngày 19/5/1986, nhân kỷ niệm 96 năm Ngày sinh nhật Bác Hồ. Bảo tàng nằm bên dòng sông Cà Ty hiền hoà, thơ mộng, là tổng thể các công trình lịch sử, văn hoá và Khu di tích Trường Dục Thanh – nơi thầy giáo Nguyễn Tất Thành (sau này là Chủ tịch Hồ Chí Minh) dừng chân dạy học vào năm 1910 trước khi Người vào Bến cảng Nhà Rồng ra đi tìm đường cứu nước. Bảo tàng mở cửa vào tất cả các ngày trong tuần. Địa chỉ: số 39 – Trưng Nhị – Phan Thiết.
Bảo tàng tỉnh Bình Thuận
Bảo tàng tỉnh Bình Thuận tọa lạc tại số 04 – Bà Triệu – Phan Thiết. Bảo tàng mở cửa vào tất cả các ngày trong tuần. Nhà trưng bày Bảo tàng tỉnh Bình Thuận mở cửa đoán khách tham quan từ năm 2016.
Đây là nơi trưng bày 7 chuyên đề cổ vật gồm:Chuyên đề văn hoá Đa Kai: Là nền văn hoá thuộc hậu kỳ thời đại đồ đá mới, niên đại cách ngày nay trên 300 năm, đến với không gian trưng bày quý khách sẽ được khám phá, chiêm ngưỡng bộ đàn đá cổ cách nay 3000 năm và nhiều công cụ lao động độc đáo khác.
- Chuyên đề văn hoá khảo cổ học Sa Huỳnh: Gian trưng bày phản ánh một cách toàn diện về các di vật, cổ vật đặc trưng nhất của nền văn hoá thời đại kim khí cách ngày nay trên 2500 năm, với những chum táng, ẩn chứa nhiều giá trị về lịch sử văn hoá cần khám phá, hay những bộ trang sức đặc biệt quý hiếm được chế tác tinh xảo với nhiều chất liệu khác nhau.
- Chuyên đề văn hoá Chăm: Được trưng bày với không gian rất độc đáo, nơi các cổ vật Champa từ thế kỷ VII đến thể kỷ XVII được thể hiện sống động, nhất là tượng các vị thần trong văn hoá Chăm.
- Chuyên đề văn hoá các dân tộc thiểu số: Phản ánh khái quát về đời sống văn hoá, lao động sản xuất của các tộc người tại chỗ trên địa bàn tỉnh.
- Chuyên đề văn hoá Việt: Giới thiệu những nét đặc sắc về văn hoá của người Bình Thuận xưa và nay, được tái hiện sinh động qua không gian trưng bày.
- Chuyên đề sưu tập cổ vật trục vớt từ các con tàu đắm tại vùng biển Bình Thuận và Cà Mau: Những bộ sưu tập cổ vật gốm sứ có niên đại từ thế kỷ XV đến thế kỷ XVIII.
Bảo tàng nước mắm Làng Chài xưa
Đây là loại hình bảo tàng ngoài công lập đầu tiên tại thành phố Phan Thiết, tỉnh Bình Thuận được cấp phép hoạt động năm 2019. Không gian trưng bày của Bảo tàng khá hiện đại, mới lạ, tái hiện sống động lịch sử hình thành Làng Chài Phan Thiết xưa cách nay hơn 300 năm, gắn liền với nghề làm nước mắm truyền thống của người dân Phan Thiết.Điểm đặc trưng và mới lạ của bảo tàng, quý khách được hoá vai thành những ngư dân làng chài lưới, diêm dân làm việc trên cánh đồng muối trắng, được dừng chân khám phá nhà Hàm hộ xưa, nghe thuyết minh viên kể chuyện nguồn gốc, quy trình chế biến nước mắm truyền thống xứ Phan nức tiếng thơm ngon không chỉ trong vùng, mà vươn xa đến Nam Kỳ Lục tỉnh hưng thịnh một thời.
Kết thúc hành trình tham quan quý khách sẽ dừng chân tại quầy hang lưu niệm thưởng thức đặc sản Phan Thiết, mua nước mắm tĩn với công thức chế biến theo lối thủ công truyền thống cách nay 300 năm.
Bảo tàng toạ lạc tại: số 360 – Nguyễn Thông – Phan Thiết; thời gian mở cửa từ 9h đến 18h hằng ngày.
Đến với hệ thống bảo tàng, điểm trưng bày tại Phan Thiết, du khách sẽ thích thú khám phá những tinh hoa di sản văn hoá biển, tài liệu, hiên vât, cổ vật. Mỗi hiện vật, cổ vật trưng bày tại các bảo tàng ẩn chứa những “ngôn ngữ” đặc biệt mà người xem cảm nhận được từ những giá trị tinh hoa của chúng, như tấm gương phản chiếu những hào quang từ quá khứ vào đời sống đương đại. Với tình yêu quý khách dành cho vùng đất Phan Thiết, đặc biệt là tình cảm và sự trân quý di sản văn hoá, khi đến khám phá các bảo tàng, những hiện vật trưng bày không phải là những tài liệu, hiện vật khô cứng mà ở đó đều có ngôn ngữ riêng, hàm chứa những giá trị văn hoá sâu sắc, phản ánh đời sống phát triển đi lên của xã hội.
Bảo tàng cổ vật Mũi Né
“Bảo tàng cổ vật Mũi Né” là tên gọi của bảo tàng ngoài công lập do ông Nguyễn Ngọc Ẩn (phường Mũi Né, TP. Phan Thiết) làm chủ, vừa được UBND tỉnh Bình Thuận cấp giấy phép hoạt động. Đây là bảo tàng cổ vật tư nhân đầu tiên của tỉnh, góp phần lưu giữ những ký ức lịch sử, nét đẹp văn hóa của dân tộc.
Bảo tàng cổ vật Mũi Né chính thức đi vào hoạt động từ ngày 5/10/2023 theo quy định tại Thông tư số 18 ngày 31/12/2010 của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, chịu sự quản lý Nhà nước của Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Bình Thuận và chính quyền địa phương. Bảo tàng đặt tại khu phố 5, phường Mũi Né, TP.Phan Thiết, và miễn phí vé cho du khách đến tham quan. Bảo tàng trưng bày hơn 40.000 hiện vật, cổ vật có giá trị về lịch sử, văn hóa, kinh tế, có niên đại từ 1.500 năm trước Công nguyên đến trước năm 1975, chia thành nhiều chủ đề. Trong đó có các cổ vật thuộc văn hóa Đông Sơn, đồ trang sức của văn hóa Óc Eo, văn hóa Khmer, gốm Sa Huỳnh, gốm Gò Sành của người Chăm ở Bình Định, cổ vật thời Đinh, Lê, Lý, Trần, hiện vật phục vụ tôn giáo tín ngưỡng; các bức tượng Chăm, bia mộ cổ qua các thời kỳ, gốm sứ Nam bộ… Trong đó đáng chú ý với bộ đàn đá 20 thanh được ông sưu tầm ở Bảo Lộc (Lâm Đồng), có niên đại hơn 3.500 năm.
Ông Nguyễn Ngọc Ẩn (sinh năm 1975) hiện là Chủ nhiệm Câu lạc bộ UNESCO nghiên cứu sưu tầm cổ vật Bình Thuận. Từ lúc 12 tuổi ông đã có niềm đam mê, góp từng mảnh gốm vỡ từ hũ, bình, chén thuộc văn hóa Sa Huỳnh, văn hóa Chăm xuất lộ trên động cát ven biển để đưa về nghiên cứu, tìm hiểu. Cộng thêm vốn kiến thức học hỏi được từ các nhà khảo cổ học, dân tộc học, ông đã nhận biết, phân loại các loại hình, giám định niên đại qua hoa văn, chủng loại, chất liệu. Ông đã tặng hàng ngàn hiện vật quý cho các bảo tàng trong và ngoài tỉnh, trường đại học để trưng bày, phục vụ khách tham quan, giảng dạy. Đam mê, am hiểu, chịu khó tìm tòi, ông đã mở phòng trưng bày tại gia đình nhiều năm nay phục vụ khách tham quan miễn phí.
Như vậy, việc ra đời Bảo tàng cổ vật Mũi Né sẽ góp phần bảo tồn, lưu giữ kho tàng văn hóa vô giá trong tiến trình phát triển của dân tộc. Minh chứng rõ nét về bức tranh văn hóa, đời sống tín ngưỡng, tinh thần của cộng đồng các dân tộc Việt Nam nói chung và Bình Thuận nói riêng, từ đó giáo dục nhân dân về lòng yêu nước, lòng biết ơn với tổ tiên, cội nguồn. Ngoài ra, đây cũng là địa điểm dừng chân để du khách tham quan, thư giãn. Những thông tin, hình ảnh, câu chuyện về bảo tàng cổ vật sẽ tăng độ nhận diện, kết nối các điểm đến, góp phần thúc đẩy ngành du lịch địa phương phát triển.
